وەلاتێ لیتوانیا د بتە دەرگەهێ دەلیڤا خواندنێ بو گەنجێن وەلاتێن شەری زیان لێکرین
د جڤینەکا ڤێ داویێ یا گروپێ کاری یێ تایبەت ب کۆچکرنا یاسای یێ سەر ب کۆمسیۆنا ئەورپی ڤە، پرۆگرامێ خوەندەڤانێن رۆژهەلاتا ناڤەراست هاتە پێشکێشکرن وەک باشترین پرۆگرام لسەر ئاستێ هەموو وەلاتێن ئێکەتیا ئەوروپا ژبەر کو کار کرییە ژ بۆ روخساندنا رێک و دەلیڤا ژ بۆ کەسانێن پێتڤی ب پاراستنا نیڤدەولەتی هەین. لیتوانیا وەک وەلاتەکێ بچوکێ ئێکەتیا ئەوروپا یا گهورینین بەرچاڤ دکەت و دەلیڤێن نوو بو گەنجێن ژێهاتی پەیدادکەت ژ وەلاتێ ئەڤغانستانێ و ئیراقێ و سوریا کو کەفتینە بەر پێلێن زیانێن شەری. ژ بۆ سمستەرێ پایزا ٢٠٢٠ێ، ٥٦ قوتابی خوەندنا خۆ ل زانکۆیا LCC یا نیڤدەولەتی یا کو دکەڤیتە باژێرێ لیتوانیا یێ کەنارێ کلایپیدیا دبەنە سەر. وەک زانکۆەکا شێواز ئەمریکی یا خوەندنا بلند، خوەندن بتنێ بزمانێ ئنگلیزیە ژ بۆ هەموو قوتابیان کو ژ ٥٠ وەلاتا پیتر قەستا ڤێ زانکوێی دکەن. زانکویا LCC تاکە زانکویە ل وەلاتێ لیتوانیا پروگرامێن خواندنێ یێن تایبەت پێشکێشی گەنجێن وەلاتێن روژهەلاتا ناڤەراست دکەت.
نازم غانم دبێژت “ئەز گەلەک سوپاسدارێ زانکویا LCC یا نیڤدەولەتی مە ژ بەرکو دەلیڤە بو من روخساند خوەندنا خۆ تمام کەم. ئەڤ زانکۆیە نە بتنێ زانینێ ددەتە من، خوەندنا من لڤێ زانکۆیێ دەلیڤە بۆ من پەیداکرن کو پەیوەندیێ لگەل خەلکێ وەلاتێن جودا و خودان سەربۆرێن جودا بکەم و ئەڤێ چەندی ئەز یێ کری مە کەسەکێ ئەرێنی و مێشک ڤەکری. ئەز د وێ باوەریێ دا مە کو خوەندنا رێڤەبرنا نیڤدەولەتی دێ هاریکاریا من کەت و بتە کلیلەک ژ بو ڤەکرنا دەرگەهێ ژیانەکا باشتر ژ بۆ جڤاکێ من”. هەژییە بێژین کو نازم بو ماوێ پێنج سالا لکەمپا خانکێ لگەل خێزانا خۆ د ژیا. نوکە نازم خوارنێ ژ بۆ جڤاکا خۆ پەیدادکەت و خۆبەخشانە وانێن ئنگلیزیێ ژ بۆ زارۆکا د بێژت. نازمی باورناما بکالوریوس ب چاندا (ئەدەبا) ئنگلیزی هەیە و هیڤی خوازە کو وەلات رۆژەکێ ژ رۆژان بگوهەرە و ئەو بکارت ڤەگرت وارێ خۆ دا کو مال و جڤاکا خۆ ل وەلاتێ جارەک دن ئاڤابکە و بێ ترس بژی.
پروگرامێ خوەندەڤانێن روژهەلاتا ناڤەراست تایبەتە بۆ گەنجین ژێهاتی ژ ئەڤغانستانێ و ئیراقێ و سوریا. مەرەم ژ ڤی پرۆگرامی ئەوە کو گەنجێن ڤان وەلاتا نەبن نفشەکی وندا بەلکو ببن خودانێن دەلیڤا ژ بو خوەندنێ وپاشی بزڤرن وەلاتێن خو دا جارەک دی ئاڤابکەن و تێدا دیموکراسی و پرینسیپێن مافێن مروڤی تێدا سەرهلدەن. حنان دەروێش شەمۆ دبێژت “من بکالوریس ب خوەندنێن پزیشکی هەیە و نها ئەز ل نەخوشخانەکا باژێرێ موسل کاردکەم، لێ ئەڤ دەلیڤا زانکۆیا LCC دایە من، ئەز دێ بمە هەلگرا باورناما ماستەرێ و ئەز دبینم ئەڤە دەستپێکەک نووە د ژیانا مندا نەبتنێ ژ بۆ پرۆژێن پزیشکی. ئەز باوەردکەم چونا من بۆ ئەورپا، تێکەلیکرن لگەل خەلکێ خودان کەلتورێن جودا و بدەستڤەئینانا زانینێن نیڤدەولەتی دێ هاریکاریا من کەن دەرگەهێن نوو ڤەکەم و هوسا دێ مفای گەهینم وەلاتێ خو ژی”. حنان تاکە کەسە ژ خێزانا خۆ کو ل ئیراقی مایە و بزاڤێ دکەت کو ببت کەسەکا سەربەخۆ و پشتبەستنێ لسەر خۆ بکەت.
مەرەم ژ پروگرامێ خوەندەڤانێن روژهەلاتا ناڤەراست-کو هاتی یە دروستکرن ژ لایێ زانکویا LCC یا نیڤدەلەتی دگەل وەزارەتا کاروبارێن دەرەڤە- ئەوە کو خەلکێ وەلاتێن توشی شەری بویین بکەن سەرکردێن هەڤچەرخ. بهێزکرنا جڤاکێن نافخوی لوەلاتێن شەر بسەردا هاتی مەرەمەک دی یا پروگرامی یە ئەژی برێکا پێشکێشکرنا خوەندنێ و زانینی و سەربورێن نیڤدەولەتی کو دێ هزرا گەنجا فرەهتر لێکەت و بتە ئەگەرێ گهورینا لڤان وەلاتین شەری لاوازکرین.باوەری هەیە کو برێکا خوەندنەکا شێواز روژئاڤایی، گەنج بکارن دەست بگهورینا بکەن و جێبەجێکەن لوەلاتێن خو.
نها، ١٣ قوتابی ژ ئەڤغانستانێ، ٣٩ ژ ئیراقێ، و ٤ ژ سوریایێ خوەندنا خۆ د بەنە سەر ل زانکۆیا LCC یا نیڤدەولەتی د پروگرامێن بکالوریوسێ و خوەندنا بلند دا. ئەڤان قوتابیا هەموویان باوەری هەیە کو ئەڤ دەلیڤە ژ بۆ باشکرنا شیانێن ژیانێ و یێن کاری ل زانکۆیا LCC دێ هاریکاریا وان کەت کو ببن کەسێن قازانج بەخش ژ بۆ وەلاتێن خۆ.
ئەڤ پروژە ب پالپشتیا وەزارەتا کاروبارێن دەرڤە یا لیتوانیا د هێتە ئەنجامدان کو دبە ئەگەرێ جێبەجێکرنا ئارمانجێن کارناما وەلاتێن هەڤگرتی ژ بۆ گەشەکرنا بەردەوام هەتا سالا ٢٠٣٠ ی.